Den siste månaden av 2. verdskrigen hadde Bjørn West-styrken hovudkvarteret på Stordalen fjellgard og fjellstove. Resten av styrken låg på stølar (setrar) kring i fjellet. Det var faste ruter for ordonnansar / kùrerar mellom desse. Den som kanskje gjekk i flottast natur var ruta til Kringlebotn /Litlematrestølen. Dette er den ruta den tradisjonsrike Bjørn West-marsjen føl i i dag.
Du kan sjølv avgjera kor langt du vil gå (tidsestimat ein veg frå Stordalen Fjellstove):
- 5 minutt – urhola 76 år gamle Torgeir Stordal vart gøymt i før tyskarane fann han, avretta han og brann han inni heimen 5.mai 1945.
- 30 minutt – kring Stordalsvatnet - minnesmerke over Bjørn West-soldat (og fotograf) Henning Wernøe. Han vart skoten av ein tysk patrulje 28. april 1945.
- Ca 1 time. Husefjellet. Flott utsyn over Stordalen og innover Matrefjella.
- Går du 15 minutt til kjem du til minnesmerke over kùrer Arne Lampe. Han vart skoten 28. april.
På denne turen på får ein intens oppleving av dramatisk lokal krigshistorie i naturskjønn ramme som Bjørn West- soldatane har skildre intens og fagert i fleire dagbøker.
Start frå Bjørn West Museet
Du startar turen med spanande historie på Bjørn West-museet på Matre i Masfjorden. Deretter køyrer du bil til Stordalen Fjellstove der den 2,5 km lange fotturen startar. Fleire interessante delmål om du ikkje går hele turen. Skotøy og klede må tilpassast værtilhøva.
Stoppestader
Stordalen Fjellstove
Har vore i drift sidan 1930-talet, og var den siste månaden av andre verdskrig hovudkvarter for Bjørn West. Stopp gjerne innom for ein matbit og overnatting.
Gøymestaden til 76 år gamle Torgeir Stordal
Frå og med 28. april angrip tyske styrker Stordalen frå fleire kantar. 76 år gamle Torgeir orka ikkje å gå over fjellet i snø, og vart gøymt i ei ur like bak fjellstova. Torgeir Stordal vart skoten, og vart med det eit av dei siste offera for verdskrigen i Noreg.
Henning Wernøe - minnesmerke
28. april 1945 høyrde eit sambandslag frå Bjørn West stemmer, då dei var i ferd med å legge samband til Osen seter. Dei trudde det var bygdefolk og Henning Wernøe gjekk opp for å undersøkje. Der vart han skoten og drepen av ein tysk patrulje på tre mann.
Husefjellet - utsiktspunkt over Stordalen
Flott utsiktspunkt, som ligg i traseen for Bjørn West marsjen.
Arne Lampe - minnesmerke
Du står no berre nokre hundre meter frå det som var krysselden mellom Bjørn West-soldatane og omlag 400 tyske soldatar. 3. mai 1945 stod det siste slaget i andre verdskrigen i Noreg her. Arne Lampe mista livet her denne dagen.